چارچوب طرح کسب و کار

یک صفحه است که بر روی طرح قرار می‌گیرد و برای معرفی مستند ارائه شده به خواننده کاربرد دارد و حداقل شامل عنوان شرکت/طرح، نام پیشنهاد دهنده، تاریخ ارائه است.

۲- خلاصه‌ی مدیریتی

در قالب حداکثر ۲ تا ۴ صفحه نکات مهم طرح تجاری را از قبیل خود ایده، دلایل مؤثر بودن ایده و امکان تبدیل آن به کسب و کار، توانایی تیم مجری، بازار و نسبت‌های مهم مالی در آن ذکر می‌شود.

۳- ارزش‌های بنیادی شرکت (منشور اخلاقی)

هر مؤسسه ممکن است خود را مقید به رعایت برخی از اصول، باورها، ارزش‌ها بداند که بر برنامه‌ها و عملیات او تأثیر بگذارد. در حقیقت ملاک تمایز ارزشهای بنیادی از غیر آن پاسخ به این سؤال است که : "اگر شرایطی پیش آید که به خاطر پای بندی به این ارزشها ، آسیب ببینیم ، آیا باز هم آن را رعایت و حفظ خواهیم کرد؟" اگر جواب بلی باشد ، آن دسته از ارزشها بنیادی خواهند بود. نکات زیر در نوشتن ارزش‌های بنیادی می‌تواند راهگشا باشد

• ارزشهای بنیادی اصول اعتقادی دیرپا و اساسی سازمان است.
• ارزشهای بنیادی اهمیت ذاتی دارند و نه توجیه اقتصادی
• شرکتها معمولاً ۳ تا ۵ ارزش بنیادی دارند.
• ارزشهای بنیادی به سادگی با تغییر شرایط تغییر نمی‌کنند.
• ارزشهای بنیادی واقعی حتی در صورت بروز ضرر نیز ترک نمی‌شوند.
• ارزشها ناشی از تربیت، تحصیلات و زمینه‌ها و تجربیات قبلی حرفه‌ای و اجتماعی مدیران است.
• در برنامه‌ریزی باید ارزشها و باورهای مؤسسه که در تهیه برنامه اثر می‌گذارد روشن و مشخص شود.
• ارزشها تعهد و تقید ایجاد می‌کند.
• تبیین و اعمال هدفهای بنیادی و ارزشهای حاکم بر اداره مؤسسه به نوعی هویت و شخصیت مؤسسه را می‌سازد و نوعی هماهنگی شخصیتی و رفتاری در مؤسسه ایجاد می‌کند.
• عدم تبیین و تصریح ارزش‌های مهم و عمده مؤسسه می‌تواند سبب  عدم رعایت آنها و یا اتکا بر ضد آن ارزش‌ها در برنامه و عمل می‌شود.
• تعهدات و تقیدات اخلاقی مؤسسه برای فعالیت‌های آن چهارچوب و محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کند.
• با تعیین تعهدات و تقیدات مهم می‌توان محدودیتها و رهنمودهای حاصل از آن را در برنامه‌ریزی ملحوظ نمود و در تعیین هدف‌ها، استراتژی‌ها و برنامه‌های عملیاتی و همچنین در اجرای برنامه، آنها را تأثیر داد.
• یک مؤسسه با سیستم ارزشی مشخص و محکم افراد با ارزش‌های مشابه را جذب می‌کند.
• ارزشهای بنیادی را نباید با سیاستهای کاری که ارزش پایدار نیستند (نظیر رعایت کیفیت اگر واقعاً ارزش نباشد) اشتباه گرفت.
• نکته مهم در ارزشهای بنیادی است که باید عمیقاً مورد اعتقاد و عمل مدیران سازمان باشد.

۴- شرح فعالیت

۴-۱-  تاریخچه‌ی تشکیل تیم یا شرکت: سابقه‌ی طرح ایده یا ثبت شرکت، اعضای تشکیل‌دهنده‌ی تیم اولیه‌ی ایده، سوابق کارهای انجام شده‌ی قبلی تیم، نقاط قوت تیم کدامند؟
۴-۲- تشریح ایده‌ی جدید: این محصول یا خدمت چیست؟ چه کاری را انجام می‌دهد؟ زمینه‌های اصلی و فرعی کاربرد آن کدامند؟ چه نیازی ار مصرف‌کننده را برطرف می‌کند؟ چرا این مشکل برطرف نشده باقی مانده است؟ چرا دیگران پیشتر این ایده را اجرا نکرده‌اند؟ چرا مشتری علاقمند به خرید چنین محصولی است؟ مشتری چه هزینه‌هایی باید بپردازد و در مقابل چه منافعی به دست می‌آورد؟ در حال حاضر به جای استفاده از این محصول/خدمت از چه جایگزینی استفاده می‌شود؟ برتری این محصول نسبت به جایگزین خود چیست؟ 
۴-۳-  شرح فنی طرح: از چه نوع فن‌آوری و دانش فنی در طرح استفاده می‌شود؟ دسترسی به  این فن‌آوری چگونه حاصل می‌شود؟ نمونه‌ی اولیه طرح چه زمانی آماده می‌شود؟ مشخصات فنی محصول یا خدمت ارائه شده چیست؟ در حال حاضر طرح در چه مرحله‌ای از تولید قرار دارد؟ آیا قسمتی یا تمام محصول دارای مالکیت معنوی ثبت شده است؟ آیا استاندارد داخلی یا خارجی مشخصی برای محصول وجود دارد؟ مرجع تأییدکننده‌ی محصول چه نهادی است؟
۴-۴- آینده متصور شرکت: تصور بنیان‌گذاران شرکت از آینده (۱۰ تا ۱۵ سال بعد) و جایگاه شرکت در بازار رقابتی داخل و خارج کشور، دیدگاه مشتریان نسبت به جایگاه اجتماعی، فرهنگ حاکم بر شرکت و محیط داخلی آن چیست؟
۴-۵- ریسک‌های مهم کسب و کار: مهمترین خطراتی ناشی از مسائل قانونی، سیاسی، اقتصادی در زمینه‌ی ورود به بازار، کسب سهم بازار مناسب، و رشد و توسعه‌ی شرکت وجود دارد کدامند؟ اثرات و پیامدهای وقوع این اتفاقات چیست؟ چه تدابیری برای حذف یا کاهش این اثرات اندیشیده شده است؟

۵- برنامه‌ی بازاریابی

۵-۱- تشریح بازار محصول: مشتریان محصول را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد؟ حجم کل بازار چقدر است؟ شرایط و روندهای حاکم بر بازار از قبیل قوانین، اثرات جهانی شدن، رقابت خارجی، مسایل جمعیت‌شناختی، سیاسی و اقتصادی چگونه است و اثرات آنها بر این کسب و کار به چه شکل است؟
۵-۲- بازار هدف: تمرکز کسب و کار در هر یک از مراحل رشد خود بر جذب کدام دسته از مشتریان است؟ بر مبنای چه تحلیلی این دسته از مشتریان به عنوان بازار هدف انتخاب شده‌اند؟ اندازه‌ی فعلی بازار هدف و پیش‌بینی رشد آن در سال‌های آینده چقدر است؟ سهم بازار شرکت چقدر خواهد بود و در چه مدت به این سهم بازار می‌رسد؟
۵-۳- تحلیل رقبا و مزایای رقابتی و نسبی: رقبای اصلی شرکت در سه دسته‌ی رقبای مستقیم (رقبایی که کالا و خدمات یکسان ارائه می‌دهند)، رقبای غیرمستقیم (رقبایی که کالای جایگزینی برای محصول ارائه می‌دهند که همان نیاز را برآورده می‌سازد)، و رقبای آتی (رقبایی که احتمالاً پس از ورود شرکت به بازار به عرصه‌ی ارائه‌ی کالا یا خدمات مشابه رو خواهند آورد.) کدامند؟ اصلی‌ترین رقبای شرکت را نام برده، میزان سهم بازار آنها، و نقاط قوت و ضعف آنها ذکر شود. مزیت‌های نسبی(مزیت در تولید کالا در مقایسه با سایر کالاها از نظر سرمایه، نیروی کار و ...) و رقابتی (مزیت در تولید نسبت به رقبا از نظر کیفیت، قیمت و ...) شرکت کدامند؟
۵-۴- برنامه‌های بازاریابی و جذب مشتریان: ورود به بازار چگونه و با چه روش‌ها و استراتژی‌هایی صورت می‌گیرد؟ استراتژی توسعه‌ی بازار و کسب سهم بیشتر از بازار چیست؟ قیمت‌گذاری محصولات بر چه مبنایی صورت می‌گیرد و قیمت فروش حدوداً چقدر پیش‌بینی می‌شود؟ ملاک‌های خرید مشتریان کدامند؟ شرکت چگونه این ملاک‌ها را در خدمات و محصول خود در نظر می‌گیرد؟ روش‌های تبلیغاتی برای دستیابی به مشتریان کدامند؟ روش‌های مختلف برای توزیع محصول در بازار کدامند و شرکت از کدام شبکه‌ی توزیع استفاده خواهد کرد؟
۵-۵- فروش گذشته و پیش‌بینی فروش آینده: در صورت داشتن پیشینه، مقدار فروش گذشته شرکت چه مقدار بوده است؟ میزان فروش پیش‌بینی شده برای هر یک از محصولات و خدمات شرکت چقدر است؟ بر مبنای چه فرضیاتی این پیش‌بینی‌ها صورت گرفته است؟
۵-۶- قراردادهای موجود یا مذاکرات جدی با مشتریان: چنانچه شرکت قراداد بالقوه یا بالفعلی دارد که نشان‌دهنده‌ی استقبال مشتریان از خرید محصول اوست در این قسمت می‌تواند به ذکر آن بپردازد.

۶- برنامه‌ی سازمان‌دهی کسب و کار

۶-۱- ساختار سازمانی: در هر یک از مراحل رشد شرکت چه سازمانی در نظر گرفته شده است؟ واحدهای مختلف آن کدامند؟ هر یک از این واحدها چه وظایفی دارند؟ ساختار حقوقی ثبت شده‌ی شرکت (مسئولیت محدود، یا سهامی خاص) چیست؟ سهامدارن شرکت چه اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند و سهم هر یک چقدر است؟
۶-۲- نفرات کلیدی: اعضای اصلی تیم مدیریت و هیئت مدیره چه کسانی هستند؟ این افراد دارای چه تخصص‌ها و ویژگی‌هایی هستند که شانس موفقیت شرکت را افزایش می‌دهد؟ مشاوران تخصصی اصلی که به همکاری با شرکت می‌پردازند چه کسانی هستند و چه تخصصی دارند؟
۶-۳- پیش‌بینی کارکنان مورد نیاز و تخصص‌های آنها: برای هر یک از واحدها چه افرادی با چه تخصص‌هایی و به چه تعداد مورد نیاز است؟ پیش‌بینی نیروی انسانی شرکت در سه سال آینده چقدر است؟ میزان وابستگی کار به نیروی انسانی متخصص و کمیاب چقدر است؟ شرکت تا چه حد می‌تواند این نیروها را تأمین کند و چگونه این کار را انجام می‌دهد؟
۶-۴- پیش‌بینی نحوه‌ی پرداخت دستمزد و پاداش: سیاست سازمان در زمینه‌ی پرداخت دستمزد کارکنان چیست؟ چه نوع پاداش‌های مادی (مشارکت در سود، دریافت سهام) و غیرمادی (مسافرت، دوره‌های آموزشی، ورزش) در نظر گرفته شده است؟

۷- برنامه‌ی عملیاتی

۷-۱- برنامه‌ی اجرایی: تعیین اهداف اصلی در زمینه‌ی تولید محصول، جذب منابع، بازاریابی، شناسایی فعالیت‌های موردنیاز برای تحقق اهداف، تعیین روابط پیش‌نیازی بین فعالیت‌ها، تعیین زمان شروع هر یک از فعالیت‌ها و مدت زمان انجام آن،
۷-۲- برنامه‌ی تولید: زمان آغاز به تولید چه موقعی است؟ پیش‌بینی میزان تولید و محصولاتی که نیاز به خدمات پس از فروش دارند به صورت ماهیانه در سال اول، فصلی در سال دوم و سالیانه در سال سوم چقدر است؟ تجهیزات و امکاناتی که برای تولید پیش‌بینی‌شده مورد نیاز است کدامند؟ نیروی انسانی مورد نیاز تولید چقدر است؟

۸- برنامه‌ی مالی

۸-۱- هزینه‌های سرمایه‌گذاری اولیه: هزینه‌ی زمین و ساختمان، هزینه‌های تجهیزات، وسایل اداری و دفتری، آموزش پرسنل، . . .
۸-۲- هزینه‌های تولید و فروش سالیانه: مواد اولیه، نیروی انسانی، مصارف تأسیساتی، نگهداری و تعمیرات، هزینه‌های بازاریابی، سود وام‌های دریافتی، . . .
۸-۳- منابع و روش‌های مورد استفاده برای جذب سرمایه: چه منابعی برای تأمین سرمایه‌گذاری اولیه و نیز سرمایه در گردش شرکت وجود دارد؟ میزان تأمین مالی از طریق هر یک از این منابع چقدر است؟
۸-۴- پیش‌بینی صورت‌های مالی: صورت‌حساب سود و زیان برای سه سال اول، جریان نقدی (میزان وجه نقد دریافتی و پرداختی) سال اول به صورت ماهیانه، سال دوم به صورت فصلی و سال سوم به صورت سالیانه
۸-۵- تحلیل‌های مالی: محاسبه‌ی قیمت تمام‌شده‌ی محصول، نقطه‌ی سر به سر، نرخ بازده‌ی داخلی(IRR)، خالص ارزش فعلی طرح (NPV)
۸-۶- تحلیل حساسیت: نحوه‌ی اثرگذاری عدم تحقق پیش‌بینی‌ها در درآمدها یا هزینه‌ها بر تحلیل‌های مالی صورت گرفته و سودآوری طرح، با چه میزان عدم تحقق پیش‌بینی‌ها طرح همچنان توجیه‌پذیر باقی می‌ماند؟

۹- ضمایم

۹-۱- رزومه‌ی مدیران و کارشناسان کلیدی
۹-۲- اساسنامه و سایر مستندات ثبت شرکت
۹-۳- مستندات قراردادهای بسته‌شده
۹-۴- گزارش‌های تحقیق بازار داخلی یا خارجی